Tłumy na rekonstrukcji historycznej Bitwy Białostockiej. Zobacz, jak uczczono zwycięstwo z 1920 roku [ZDJĘCIA]

• Białystok przeniósł się w czasie do sierpnia 1920 roku, by upamiętnić Bitwę Białostocką – kluczowe zwycięstwo wojny polsko-bolszewickiej.
• Tysiące widzów podziwiało widowiskową rekonstrukcję z udziałem ponad stu rekonstruktorów, pojazdów historycznych i efektów pirotechnicznych.
• Bitwa Białostocka, stoczona 22 sierpnia 1920 roku, była niedocenianym zwycięstwem Polaków nad przeważającymi siłami bolszewików.
• Odkryj szczegóły tego heroicznego starcia i zobacz unikalne zdjęcia z wydarzenia, które ożywiło historię!

Żywa lekcja historii na Placu NZS w Białymstoku

Ponad stu rekonstruktorów, ubranych w historyczne mundury i wyposażonych w broń z epoki, przeniosło widzów w realia wojny polsko-bolszewickiej. Na placu pojawiły się również pojazdy historyczne, w tym czołg Renault FT-17, a całości widowiska towarzyszyły efekty pirotechniczne, które potęgowały wrażenie autentyczności. Wydarzeniu towarzyszył komentarz historyczny, który przybliżał kontekst i znaczenie Bitwy Białostockiej.

Bitwa Białostocka, stoczona 22 sierpnia 1920 roku, była zwycięskim starciem I Pułku Piechoty Legionów z bolszewikami wycofującymi się spod Warszawy. Historycy podkreślają, że przez długi czas była to potyczka niedoceniana, choć jej strategicznym celem było zamknięcie odwrotu wojsk sowieckich po przegranej Bitwie Warszawskiej. Białystok, będący wówczas ważnym węzłem kolejowym, stanowił kluczowy punkt na trasie odwrotu bolszewików. Mimo przewagi liczebnej wroga, Polakom udało się odnieść zwycięstwo, a walki trwały przez cały dzień i obejmowały praktycznie całe miasto. Straty polskie wyniosły 34 zabitych i ponad 200 rannych, natomiast po stronie bolszewików było ponad 800 poległych i rannych, a do niewoli trafiło 8,2 tys. żołnierzy. Polacy zdobyli również trzy pociągi, samolot, 22 działa i 147 karabinów maszynowych.

Podczas rekonstrukcji szczególnie podkreślono bohaterską śmierć majora Józefa Marjańskiego, dowódcy batalionu, który poległ w rejonie dzisiejszych ulic Warszawskiej i Pałacowej, biorąc na siebie ciężar głównych walk o miasto. Pokazano także udział sanitariuszek i harcerzy, którzy wspierali działania wojenne.

Hołd bohaterom i budowanie lokalnej tożsamości

Obchody 105. rocznicy Bitwy Białostockiej rozpoczęły się już w piątek, 22 sierpnia, złożeniem kwiatów pod pomnikiem Marszałka Piłsudskiego oraz w innych miejscach pamięci, takich jak Pomnik 16 ofiar mordu bolszewickiego czy Pomnik Żołnierzy 1. Pułku Piechoty Legionów. Władze miasta i województwa podkreślały, że Bitwa Białostocka to symbol jedności i patriotyzmu mieszkańców, a jej rocznica stanowi doskonałą okazję do przypomnienia o bohaterstwie przodków, budując tym samym tożsamość narodową i lokalną.

Organizatorem wydarzenia była Fundacja Rodziny Herników we współpracy z Muzeum Wojska w Białymstoku oraz Miastem Białystok. Zastępca prezydenta Białegostoku Rafał Rudnicki zapraszał wszystkich mieszkańców do udziału w rekonstrukcji, podkreślając, że to dobra okazja, by zobaczyć z bliska, jak wyglądała walka o niepodległość na ulicach Białegostoku i w ten sposób oddać hołd bohaterom tamtych wydarzeń. Joanna Hernik, prezes Fundacji Rodziny Herników, zaznaczyła, że takie "żywe lekcje historii" w przestrzeni miejskiej są szansą na dotarcie do szerokiego grona odbiorców i rozbudzenie chęci poznania przeszłości kraju, regionu i miasta.

Rekonstrukcja Bitwy Białostockiej, która po kilku latach przerwy ponownie zagościła w centrum miasta, przyciągnęła setki widzów, stając się niezapomnianą lekcją historii i wyrazem hołdu dla bohaterów 1920 roku.