Hotel Ritz - historia powstania białostockiej legendy
Budowę hotelu gmachu rozpoczęto w 1912 roku. Za to zadanie odpowiedzialne było Towarzystwo Akcyjne Ritz, przy pomocy finansowej Petersbursko-Tulskiego Banku Ziemskiego. Prace budowlane zakończyły się 1 lipca 1913 roku. Wtedy też zorganizowano uroczyste otwarcie hotelu.
Hotel znajdował się w centrum miasta, niedaleko rzeki Białej, na rogu ulic Niemieckiej i Instytuckiej pod numerem 680a (dzisiejsze ulice Kilińskiego i Pałacowa). W sąsiedztwie położone były natomiast Pałac oraz pałacyk gościnny Branickich. Obiekt ulokowany był pomiędzy tymi budowlami.
Z miejsca Hotel Ritz stał się jednym z najbardziej reprezentacyjnych budynków Białegostoku.
Zachwycająca architektura, pierwsze windy w Białymstoku. Tak wyglądał Hotel Ritz
W pierwotnym założeniu hotel miał nawiązywać wyglądem do secesji. Ostatecznie powstał jednak budynek w stylu neobarokowym z elementami secesji.
Składał się z czterech kondygnacji nad ziemią oraz jednej podziemnej. Pomiędzy piętrami można było poruszać się przy pomocy drewnianych wind. Zarówno osobowej dla gości, jak i towarowej dla personelu. Co ciekawe, były to pierwsze windy w mieście.
W podziemnej części znajdowała się między innymi sala bilardowa i piwiarnia czy także przechowalnia bagaży, sejfy oraz kotłownia. Na parterze, oprócz recepcji, można było znaleźć też kawiarnię, kino "Gryf", bank, zakład fryzjerski oraz centralę telefoniczną. Na pierwszym piętrze mieściła się natomiast restauracja z obszernymi balkonami oraz apartamenty gościnne. Dwa pozostałe piętra przeznaczone były wyłącznie na pokoje. Po 18 na każdej kondygnacji, plus dodatkowe 10 pokoików na strychu.
Hotel posiadał marmurowe schody, a podłoga pokryta była parkietem. Obiekt dysponował łącznie 50 pokojami, z bieżącą i ciepłą wodą, telefonami oraz centralnym ogrzewaniem na wyposażeniu. W każdym z nich stało łóżko lub tapczan, a także chociażby szafeczki, wieszaki oraz półeczki na czapki i kapelusze. Na ścianach wisiały z kolei reprodukcje znanych malarzy, a pokoje oświetlały mosiężne lampy. Dodatkowo, apartamenty zlokalizowane na pierwszym i drugim piętrze posiadały balkony.
Gdzie się podziały tamte (białostockie) bankiety?
Białostocki Ritz był hotelem na europejskim poziomie. Odwiedzało go wiele ówczesnych znamienitości. Korzystali z niego ludzie zamożni, z tzw. "dobrego towarzystwa", między innymi kupcy przyjeżdżający do miasta w interesach, oficerowie, artyści czy nawet arystokraci. Do 1915 r. w hotelu własny apartament miał pułkownik armii cesarskiej Mikołaj Kawelin (to od jego imienia pochodzi nazwa rzeźby psa Kawelina).
W międzywojniu, hotel wielokrotnie wykorzystywano do organizacji rożnego rodzaju uroczystości. Ważnym wydarzeniem był chociażby pobyt tam Józefa Piłsudskiego w 1919 roku.
A do miana legend urosły historie z licznych balów, bankietów czy też dancingów. Wśród gości znajdowały się także takie znane postacie jak: Pola Negri, Hanka Ordonówna, Aleksandr Wertyński, Stanisław Przybyszewski, książę Feliks Jusupow czy ostatni premier II RP Felicjan Sławoj Składkowski.
Dalsze losy Hotelu Ritz. Co stało się z najpopularniejszym miejscem w Białymstoku?
Podczas I wojny światowej hotel został przejęty przez niemieckie wojsko i był siedzibą ich dowództwa, stacjonującego na terenie białostocczyzny.
Po przyłączeniu Białegostoku do Polski w 1919 roku hotel dobrze prosperował. Dla przykładu, restauracja hotelowa czynna była do północy.
W 1941 r. hotel został ponownie przejęty przez niemieckie władze okupacyjne. Zmieniono jego nazwę na "Hotel Europa", obiekt przeznaczony był tylko dla Niemców. Na przełomie 1943 i 1944 roku, budynek przeszedł gruntowny remont. Jednak w 1944 roku, w obliczu zbliżających się do Białegostoku Rosjan, wycofujący się z miasta Wermacht wysadził budynek w powietrze. Hotel w efekcie doszczętnie spłonął. Pod koniec lat 40. władza ludowa postanowiła dopełnić dzieła zniszczenia i wysadziła ruiny budowli, pomimo że ta nadawał się do odbudowania. To co po niej pozostało, rozebrano do fundamentów, a gruz przeznaczono na odbudowę Białegostoku.
Pod koniec lat 80. XX wieku pojawiły się pomysły o rekonstrukcji legendarnego hotelu, ale nigdy nie zostały zrealizowane.
