ciekawostki

Na pewno nie słyszałeś o tym Placu. Skwer znajduje się schowany w centrum Białegostoku [ZDJĘCIA]

Plac Mordechaja Tenenbauma to część Skweru przy ulicy Żabiej w Białymstoku. Pomimo że znajduje się niemal w samym centrum miasta, to mało kto o nim słyszał. Leży schowany między blokami osiedla Sienkiewicza tak, że zna go niewielu mieszkańców Białegostoku. Ma jednak ciekawą historię.

Plac umiejscowiony pomiędzy ulicami Żabią, Armatnią i Proletariacką położony jest w centrum Białegostoku. Teraz znajdują się na nim ławki, liczne drzewa, pomniki i tablice upamiętniające.

Monumenty upamiętniają żydowskie dziedzictwo miasta. Kiedyś bowiem znajdował się w tym miejscu cmentarz. Precyzyjniej, leżał na terenie białostockiego getta. Powstał w czasie wojny i był jedynym na terenie okupowanej Europy cmentarzem gettowym.

Został jednak zlikwidowany w latach 1968-71, a na jego miejscu urządzono skwer.

Plac Mordechaja Tenenbauma. Mroczna historia Białegostoku

W jego głównej części ok. 1946 r. postawiono pomnik. Poświęcony został bohaterom powstania w getcie z sierpnia 1943 roku i ufundowany przez społeczność żydowską miasta. Pomnik ma formę obelisku z gwiazdą Dawida umiejscowioną nad nim. Znajdują się na nim napisy w językach polskim i hebrajskim. Podczas likwidacji cmentarza ukryto go i ponownie ustawiono na swoim miejscu po 1989 roku, gdzie znajduje się do dziś.

Od strony ulicy Proletariackiej znajduje się z kolei mauzoleum z tablicą z 1971 roku, która upamiętnia złożenie prochów ok. 3500 Żydów zamordowanych przez hitlerowców akcjach eksterminacyjnych oraz poległych podczas powstania w getcie. Te dwa akcenty przypominają o mrocznej przeszłości tego miejsca z okresu II wojny światowej.

Mało kto słyszał o tym miejscu. Skwer znajduje się schowany w centrum Białegostoku

W lipcu 2008 roku część skweru została nazwana Placem Mordechaja Tenenbauma. Był on przywódcą białostockiego powstania. Teraz co roku odbywają się tam główne uroczystości dla uczczenia rocznicy Powstania w Getcie Białostockim. Pod Pomnikiem Bohaterów Getta składane są kwiaty. W 2024 roku przypada 81. rocznica wybuchu powstania.

Plac stał się zatem ważnym symbolem martyrologii żydowskich obywateli miasta. Odpoczynek pośród licznych drzew może nastroić refleksją na temat trudnej przeszłości Białegostoku. W otoczeniu skweru znajdują się też nieliczne pozostałe drewniane domy, również typowy akcent z przeszłości miasta.

Skwer leży na trasie oficjalnego Szlaku dziedzictwa żydowskiego. Kilka kroków stąd wystarczy, by dojść do ulicy Lipowej. Głównej i centralnej ulicy Białegostoku.

QUIZ: Czy to dzielnica Białegostoku? Jak dobrze znasz osiedla stolicy województwa podlaskiego?

Pytanie 1 z 16
Która z tych dzielnic leży w Białymstoku?
Białystok. Młyńskie koło kręci się na Rynku Kościuszki