Spis treści:
- Ile trzeba mieć lat pracy do emerytury?
- Jak staż pracy wpływa na wysokość emerytury w starym systemie?
- Staż pracy dla emerytury wypłacanej w obecnym systemie
- Kiedy najlepiej przejść na emeryturę w 2024 r.?
Ile trzeba mieć lat pracy do emerytury?
Istotną informacją jest to, że staż pracy, okresy składkowe i nieskładkowe, które są uwzględniane przy ustalaniu prawa do emerytury oraz jej wysokości uzależnione są od wieku. Inną rolę odgrywają u osób urodzonych przed 1949 r., a inną dla przechodzących na emeryturę po 1999 r.
Stary system przechodzenia na emeryturę dotyczy osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. Świadczenie otrzyma kobieta, która udowodniła okresy składkowe (okresy, kiedy do ZUS wpływały składki za pracę) i nieskładkowe wynoszące co najmniej 20 lat i osiągnęła wiek co najmniej 60 lat oraz mężczyzna, który udowodnił okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące co najmniej 25 lat i osiągnął wiek co najmniej 65 lat.
Najważniejsze w tym starym systemie naliczania emerytury jest ustalenie lat potrzebnych dla uzyskania emerytury: okresy nieskładkowe mogą stanowić co najwyżej jedną trzecią udokumentowanych okresów składkowych.
Jak staż pracy wpływa na wysokość emerytury w starym systemie?
Emerytura dla osób składających wniosek o świadczenie w starym systemie polega na wyliczeniu dwóch kwestii: części socjalnej i części stażowej. Pierwsza jest stała i wynosi 24% kwoty bazowej, która obowiązuje w dniu, w którym zgłasza się wniosek o emeryturę lub uzyskuje prawo do emerytury. Kwota bazowa to 100% przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym, pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne. Kwota bazowa jest ustalana co roku i obowiązuje od 1 marca do końca lutego następnego roku.
Część stażowa natomiast to taka część emerytury, która wynika bezpośrednio ze stażu pracy oraz obliczonej podstawy wymiaru. Do jej ustalenia ZUS przyjmuje po 1,3% podstawy wymiaru emerytury za każdy rok okresów składkowych, z uwzględnieniem pełnych miesięcy i po 0,7% podstawy wymiaru emerytury za każdy rok okresów nieskładkowych, też z uwzględnieniem pełnych miesięcy.
Podstawa wymiaru emerytury zależy już zatem od zarobków i kwoty bazowej przyjętej do jej obliczenia. Ustalana jest na podstawie:
- zarobków z 10 kolejnych lat kalendarzowych, które wybierze się z ostatnich 20 lat kalendarzowych przed rokiem zgłoszenia wniosku o emeryturę lub
- zarobków z 20 lat kalendarzowych, które wybierze się z całego okresu, kiedy było się objętym ubezpieczeniami (społecznymi lub emerytalno-rentowym).
Staż pracy dla emerytury wypłacanej w obecnym systemie
Emerytury w starym systemie wypłacane są dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., które osiągnęły powszechny wiek emerytalny wynoszący co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn oraz podlegały ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym przynajmniej 1 dzień. Staż pracy w tym przypadku nie jest wymagany do tego, aby otrzymać emeryturę.
Wysokość emerytury ZUS oblicza, dzieląc podstawę obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia. Do ustalenia podstawy obliczenia emerytury uwzględniane są:
- zwaloryzowany kapitał początkowy (jeśli osoba składająca wniosek o emeryturę objęta była ubezpieczeniem społecznym przed 1 stycznia 1999 r.);
- zwaloryzowane składki na ubezpieczenie emerytalne, które zostały zapisane na koncie w ZUS takiej osoby po 1998 r. (do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego ZUS zacznie wypłacać emeryturę);
- jeśli osoba wnioskująca o emeryturę jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego (OFE) – zwaloryzowane środki, które są zapisane na jej subkoncie w ZUS (w tym również przeniesione z OFE).
Staż pracy w nowym systemie emerytur jest istotny tylko w jednym przypadku: wypłacenia emerytury minimalnej. Osobom, którym według podstawy obliczenia wyjdzie kwota emerytury niższa niż najniższa emerytura (w 2023 r. 1 588,44 zł) w przypadku wyliczenia stażu pracy według starych zasad i potwierdzenia ich przepracowania przysługuje emerytura minimalna.
Kiedy najlepiej przejść na emeryturę w 2024 r.?
Najkorzystniejszym miesiącem w roku do przejścia na emeryturę jest luty (moment złożenia wniosku). Wtedy właśnie wyliczone na luty świadczenie od razu w marcu jest waloryzowane, a więc wzrasta jego wysokość. Plus od razu ze świadczeniem otrzymuje się trzynastą emeryturę.
Drugim korzystnym miesiącem jest lipiec. 1 czerwca następuje waloryzacja kapitałów zgromadzonych na kontach w ZUS, więc podstawa wyliczenia emerytury będzie od razu wyższa niż w czerwcu i wcześniejszych miesiącach. To również korzystna data zwłaszcza dla osób, które nie przechodzą na emeryturę zaraz po osiągnięciu wieku emerytalnego, ale planują zebrać większy kapitał na koncie i subkoncie ZUS.
CZYTAJ TAKŻE NA ESKA.PL:
ZUS wyśle do Polaków miliony listów. Co będzie w środku? Chodzi o emerytury
Kiedy dostaniemy "babciowe"? Jest deklaracja w sprawie nowego świadczenia! Padła konkretna data
Kiedy przejść na emeryturę w 2024 r.? Znamy szczegóły! Korzystny będzie ten miesiąc