Wyższy wiek emerytalny? Nawet 12 tys. złotych za to, że nie przejdziesz na emeryturę. Jest propozycja zmian

Polska z niskimi emeryturami. Prognozy są pesymistyczne

Polska ma jedną z najniższych stóp zastąpienia spośród krajów z Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Jest to relacja przeciętnej wysokości otrzymanej emerytury do przeciętnej płacy otrzymywanej w trakcie okresu aktywności zawodowej. Wynika tak z danych przedstawionych w publikacji OECD "Pension at a Glance 2023" i przeanalizowanych przez Instytut Sobieskiego.

Zgodnie z prognozami, kobiety urodzone po 1990 roku, w 2050 roku będą miały stopę zastąpienia na poziomie jedynie 23 proc. Oznacza to, że ich świadczenie emerytalne będzie stanowiło mniej, niż jedną czwartą ich ostatniej pensji. Porównując te statystyki, przepaść jest ogromna. Średnia w krajach OECD wynosi bowiem 50 proc.

Jeśli chodzi o mężczyzn, sytuacja jest nieco lepsza. W ich przypadku prognozowana stopa zastąpienia wynosi 29 proc. Nadal jest jednak poniżej średniej w OECD.

Niekorzystny trend w emeryturach. Instytut Sobieskiego z propozycją zmian

Instytut Sobieskiego proponuje dwa główne zestawy rozwiązań, w celu zmiany tego niekorzystnego trendu.

Jednym z nich są korzyści, które miałyby zachęcić osoby do dalszej, dobrowolnej pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego. Propozycje obejmują między innymi wprowadzenie specjalnego świadczenia w wysokości 12 tys. zł. Dodatek byłby przyznawany za każdy rok pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego bez pobierania emerytury. Świadczenie mogłoby być wypłacane w formie gotówki lub dopłaty do kapitału emerytalnego. Instytut dla osób pracujących sugeruje także przekierowanie części składki rentowej na emerytalną. Mogłoby to zapewnić im dodatkowe środki na emeryturę.

Dalsze zmiany to propozycja podniesienia wieku emerytalnego w Polsce. Instytut Sobieskiego sugeruje powrót do tej debaty. W długoterminowej perspektywie propozycja ośrodka analitycznego miałaby na celu stopniowe zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn. Wiek emerytalny kobiet miałby być nieznacznie podnoszony o trzy miesiące w ciągu roku. Wtedy do zrównania wieku doszłoby w latach 2050-2060.

Reformy emerytalne. Propozycje działań osłonowych

W przypadku planowanych reform, podkreślono także znaczenie działań osłonowych dla osób dotkniętych podnoszeniem wieku emerytalnego. Wśród propozycji są m.in.:

• bonusy za dodatkowe miesiące pracy,
• możliwość skorzystania z emerytur stażowych (dla osób, które spełnią określone warunki dotyczące długości opłacania składek).

Twórcy raportu zaznaczają, że zmiany mają na celi nie tylko poprawę sytuacji emerytalnej, ale również dostosowanie systemu do zmieniającej się demografii i warunków ekonomicznych. Bez wprowadzenia zmian, kolejne pokolenia mogą borykać się z poważnymi problemami finansowymi na emeryturze.