To najstarszy zabytek w woj. podlaskim. Istnieje prawie tak długo, jak Polska!

Zabytki Podlasia

Województwo podlaskie, choć często niedoceniane, kryje w sobie wiele fascynujących zabytków, które przyciągają turystów. Choć dla niektórych może się to okazać zaskakujące, to mieszkańcy regionu doskonale wiedzą, że praktycznie w każdym rejonie Podlaskiego znajdzie się perełkę. Wszystko z uwagi na położenie geograficzne, a co za tym idzie burzliwą historię. Te dwa czynniki zdecydowały, że pod względem zabytków województwo podlaskie wcale nie musi czuć się jak ubogi krewny Kielecczyzny czy też Lubelszczyzny.

Do najbardziej popularnych i rozpoznawalnych należą:

• Pałac Branickich w Białymstoku (zwany "Wersalem Północy") - Jest to bez wątpienia najokazalsza i najbardziej znana rezydencja magnacka w regionie. Imponująca architektura barokowa, piękne ogrody, bogata historia związana z rodem Branickich – to wszystko sprawia, że jest to obowiązkowy punkt na mapie Podlasia.
• Białowieski Park Narodowy (oraz Puszcza Białowieska) - Chociaż to głównie obiekt przyrodniczy, Puszcza Białowieska ma ogromne znaczenie historyczne i kulturowe. Jest to ostatni naturalny las nizinny w Europie, dom dla żubrów, wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. 
• Monaster Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Supraślu - Jeden z najważniejszych prawosławnych ośrodków w Polsce, posiadający piękną cerkiew obronną (pierwotnie), muzeum ikon, a także niezwykłą historię.
• Synagoga w Tykocinie (Wielka Synagoga) - Jest to jedna z najlepiej zachowanych synagog w Polsce i jeden z najważniejszych zabytków kultury żydowskiej w kraju. Tykocin, z jego zachowanym układem urbanistycznym, jest często nazywany "perłą Podlasia".
• Meczet i Mizar w Kruszynianach (oraz Bohonikach) - Te dwie tatarskie wsie są unikalnym świadectwem wielokulturowości Podlasia. Drewniane meczety i stare muzułmańskie cmentarze (mizary) są jednymi z niewielu takich obiektów w Polsce, co czyni je niezwykle atrakcyjnymi dla turystów poszukujących nietypowych doświadczeń.
• Skansen w Ciechanowcu (Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka) - Jeden z największych i najciekawszych skansenów w Polsce, prezentujący wiejskie budownictwo, narzędzia i kulturę Podlasia i Mazowsza.

Zapytaliśmy AI o najstarszy zabytek w woj. podlaskim. Istnieje prawie tak długo, jak Polska!

My postanowiliśmy zgłębić ten temat i sprawdzić, który zabytek w województwie podlaskim jest najstarszy! W tym celu zapytaliśmy sztuczną inteligencję i AI odpowiedziała, że jest to grodzisko w Surażu. Według niej to najstarszy zabytek w województwie podlaskim, który został wpisany do rejestru zabytków.

Grodzisko w Surażu, zwane również Górą Królowej Bony, to jeden z najstarszych grodów w województwie podlaskim, którego początki sięgają XI wieku. Usytuowane w sąsiedztwie Rynku Lackiego, nad brzegiem Narwi, stanowi kluczowy punkt w panoramie tego niewielkiego miasta.

To historyczne wzniesienie, dziś porośnięte zielenią i dostępne dzięki drewnianym schodkom, było niegdyś miejscem potężnych umocnień, widocznych jeszcze w XVIII wieku. W swojej długiej historii Suraż znajdował się pod panowaniem ważnych postaci, takich jak książę mazowiecki Janusz, Władysław Jagiełło czy książę Witold. Szczególny związek z grodziskiem ma królowa Bona Sforza, która w 1533 roku nabyła Suraż od Albrechta Gasztołda, co upamiętnia jego alternatywna nazwa.

Wznoszące się na około 13 metrów ponad teren, grodzisko oferuje dziś nie tylko spojrzenie w przeszłość, ale także malownicze widoki na dolinę Narwi, położone na drugim brzegu pola i łąki, a także na dominującą w mieście wieżę kościoła p.w. Bożego Ciała. Ulica Zamkowa, prowadząca do tego miejsca, dodatkowo podkreśla jego historyczne znaczenie.

Źródło: UM Suraż