Samochód pancerny FAI-M
Remontowany przez Politechnikę Białostocką samochód pancerny FAI-M to zmodernizowana wersja pojazdu z 1933 r. Ich serię wyprodukowano w 1938 z pozostałych kadłubów, zamontowanych na podwoziach samochodów GAZ-M1. Samochody pancerne FAI i FAI-M, znajdowały się w wyposażeniu jednostek pancernych i piechoty Armii Czerwonej. Swój chrzest bojowy przeszły w Hiszpanii, gdzie wysłano kilkanaście wozów tego typu. Brały udział w konfliktach dalekowschodnich, agresji na Polskę i na Finlandię, i początkowej fazie wojny sowiecko-niemieckiej.
Ciekawa jest historia samochodu przechwyconego przez Politechnikę Białostocką. Pojazd został namierzony w latach 80. XX wieku przez pracowników Muzeum Wojska w Białymstoku w okolicach miejscowości Koźliki, gdzie spełnił rolę ziemianki na kartofle – opowiada Piotr Karczewski, kustosz Muzeum Wojska w Białymstoku.
– Samochód pancerny najprawdopodobniej został zniszczony w czerwcu 1941 roku w czasie ciężkich walk w okolicach mostów na Narwi, kiedy Niemcy zaatakowały Sowiety. Osoba, która zabezpieczyła wrak pojazdu przyciągnęła samochód do swojego gospodarstwa. Większość elementów, które nie były potrzebne zdemontowała, a pusty kadłub okopano jako miejsce przechowywania ziemniaków. I tak przetrwał do lat 80., kiedy pan Józef Rogucki przekazał ten pojazd do zbiorów muzeum.
Politechnika Białostocka we współpracy z muzealnikami Podlasia
Specjaliści z Politechniki Białostockiej, pod okiem Piotra Karczewskiego z Muzeum Wojska w Białymstoku przywracają oryginalny stan sowieckiego samochodu pancernego FAI-M. To kolejny przykład współpracy największej uczelni technicznej w północno-wschodniej Polsce z muzealnikami z regionu. W 2022 roku Politechnika Białostocka wyremontowała i zaprojektowała pylon, na którym został zamocowany odrzutowiec LIM-5. Dziś zabytkowy samolot wita gości odwiedzających nową białostocką atrakcję – Park Militarny Muzeum Wojska w Białymstoku.